Zamek Rudzki i dom Karola Goduli: Odpoczynek na łonie natury z historią w tle

„Król cynku”, czyli Karol Godula urodził się 8 listopada 1781 roku. Z kolei w 1801 roku podjął pracę u hrabiego von Ballestrema, potentata przemysłowego. Niedługo później hrabia awansował go na zarządcę swojego majątku, a w 1809 roku nadał mu tytuł „Amtmanna”, czyli ekonoma. Z kolei w 1814 mianował go głównym ekonomem swoich dóbr. Zajmował się m.in. zarządzaniem hutą cynku „Karlhąźtte”, w której miał także swoje udziały.

Kariera magnata przemysłowego

Posiadając doświadczenie w zarządzaniu postanowił rozwinąć własny biznes i zbudować przemysłowe imperium. Był m.in. właścicielem powstałej w 1823 roku kopalni galmanu „Maria”. Dzięki wpływom z kopalni znacznie się wzbogacił i zakupił dobra ziemskie: Orzegów, Szombierki, Bobrek i Bujaków. Później zainwestował w kupno kopalni „Stein” i „Rosalie” oraz huty „Morgenroth” i „Gute Hoffnung”. Kiedy umierał, jego majątek wyceniano na 2 miliony talarów, a w skład należących do niego dóbr należało: 19 kopalni galmanu, 40 kopalni węgla kamiennego, 3 huty cynku oraz 28 kuksów w hucie „Karol” i dodatkowo wymienione wyżej majątki ziemskie. Cały swój majątek zapisał „śląskiemu Kopciuszkowi”, czyli Joanna Grycik.

W czasie epidemii tyfusu, która dziesiątkowała ludzi, Godula pomagał swoim pracownikom. Mówi się też, że jako jeden z niewielu przedsiębiorców nie zdecydował się na zwalnianie swoich pracowników podczas Wiosny Ludów. Budował dla nich domy i gwarantował opiekę lekarską.

Scheda po Karolu Goduli

Karol Godula zmarł 6 lipca 1848 roku we Wrocławiu. Pochowano go w krypcie pod kościołem pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bytomiu-Szombierkach. Aby uczcić pamięć o nim, jego nazwiskiem nazwano jedną z dzielnic Rudy Śląskiej, a wiele lat później został patronem Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 3 w Rudzie Śląskiej Wirku oraz Szkoły Podstawowej nr 40 w Rudzie Śląskie. Po jego aktywności w mieście mamy wiele pozostałości.

Zamek Karola Goduli w Rudzie Śląskiej

Jednym z takich miejsc są ruiny pałacu Ballestremów. Znajdują się przy ulicy Wiktora Bujoczka w dzielnicy Ruda. Początkowo znajdował się tam zamek, który wzniesiono w XIV wieku, ale w XIX wieku został przebudowany. Do naszych czasów zachowały się jedynie fragmenty murów. Właścicielem obiektu obecnie jest Fundacja Zamek Chudów.

Zamek ten w 1543 roku mógł znaleźć się we władaniu Jana Gierałtowskiego, do którego należał także zamek w Chudowie. Obiekt uległ zniszczeniu podczas wojny trzydziestoletniej. Z biegiem lat rozpoczęła się jego odbudowa i przebudowa w pałacyk. Wiadomo, że w 1754 roku działa tu kaplica. Finalnie gmach przebudowano w XIX wieku w stylu neogotyckim, a w 1945 roku został spalony przez żołnierzy Armii Czerwonej.

Odnowa zamku

30 grudnia 2009 roku ruina zyskała szansę na „drugie życie”. Wtedy bowiem miasto oddało obiekt wraz z pobliskim domem Karola Goduli Fundacji Zamek Chudów, która podjęła działania zmierzające do rewitalizacji zabudowań i organizacji rozmaitych wydarzeń dla publiczności. Wykonano prace przy naprawie okien do piwnic domu Karola Goduli. Zrealizowano to z wykorzystaniem starych technik i technologii. Zrekonstruowano też sklepienie nad dwoma okienkami. Wszystko ręcznie, przy użyciu prostych narzędzi i zapraw tworzonych według dawnych receptur. Dodatkowo usunięto gruzowisko na sklepieniu piwnicy. Na terenie ruin ustawiono ławki i postawiono budkę z napojami i przekąskami. Trzeba zaznaczyć, że ruiny położone są na cennym przyrodniczo obszarze w rejonie Rowu Rudzkiego II ze względu na występowanie różnorodności biologicznej.